Santos Populares

Santos Populares

Czerwiec jest w Portugalii znany jako miesiąc popularnych świętych z festiwalami i rozrywkami w całym kraju. W noce S.Antoniego (13.06), S.Jana (24.06) i S. Piotra (29.06) w wielu miejscowościach odbywają się imprezy w czasie których ludzie wychodzą na ulicę, aby jeść, pić i bawić sie przy zapachu bazylii, wsród kolorowych balonach i na wesołych paradach. Są one dowodem wiary ludzi wierzących, są radosną ucieczką od codziennego zgiełku, spotkaniem całej okolicy, są dowodem na to, że tradycje trwają.

Tradycja popularnych świętych istnieje w kilku krajach i jest historycznie związana ze starożytnymi pogańskimi obchodami przesilenia letniego (lub zimą, w przypadku półkuli południowej), ku czci Boga Słońca, upamiętniającego żniwa. Ta uroczystość, która zwykle miała miejsce 24 czerwca, została przyjęta przez chrześcijaństwo w średniowieczu i stała się świętem św. Jana Chrzciciela.

Pochodzenie popularnych marszów można doszukiwać się w popularnych tańcach związanych z festiwalem Majów, a ponieważ uważano je za pogan, zostały one zakazane przez D.João I jeszcze w XIV wieku, ale bez sukcesu. Marsze, jakie znamy dzisiaj, zostały ustanowione podczas Estado Novo w 1932 roku. W tym roku też ustanowiono nagrodę za najlepszy marsz w Lizbonie. W tym roku udział wzięło sześć dzielnic, ale tylko trzy rywalizowały o nagrodę. W następnym roku rywalizowało ze sobą 12 dzielnic, co czyni te marsze największą manifestacją etnograficzną wszystkich uroczystości Santo António.

Podobnie jak narzeczone Santo António, które pojawiły się w 1950 roku z inicjatywy Diário Popular i pomagając „biednym parom”, promowały domy handlowe, które sponsorowały imprezę, przerwane po 25 kwietnia. Zostały one później podjęte z inicjatywy Rady Miasta Lizbony.

W najbardziej typowych i starych dzielnicach miast ulice zdobią girlandy z kwiatów, balony i latarnie z kolorowego papieru, tworząc radosną atmosferę pełną kolorów, świateł i muzyki, zmieszaną z dymem z ogniska i sardynkami palonymi na węglach tłumiąc zapach bazylii unoszący się z każdego okna. Bazylia, zwana również „walentynkowym ziołem”, to jeden z głównych symboli tych imprez. Tradycją jest, że chłopcy kupują mały gliniany wazon/doniczke z bazylią, do którego niedawno dodano papierowy goździk i flagę z milosnym cytatem, aby ofiarować swoim dziewczynom,
w dowód miłości lub próbując podbić jej serce.

“Pachnie dobrze, pachnie Lizboną!”
13 czerwca w Lizbonie obchodzony jest Santo António, drugi patron tego miasta. Uważany jest za wesołego i dobrodusznego świętego, który faworyzuje niezamężne dziewczęta, aranżując małżeństwo, i dlatego jest również znany jako święty swat. 13 czerwca jest świętem miejskim (dniem wolnym) w Lizbonie i w tym czasie obchodzone są wesela Santo António, a tradycyjne popularne marsze wychodzą na ulice. I jeśli w Lizbonie odbywaja się parady popularnych marszów na Avenida da Liberdade, a także celebracje ślubów w kościele Santo António, to w Porto 24 czerwca obchodzone jest święto São João, które jest świętem miejskim (dniem wolnym). Symbolem tej imprezy sa kolorowe, plastikowe młoteczki, dwaniej byly pory i kolorowe balony. 

W Porto impreza jest podobna pod względem koloru i zabawy w starych dzielnicach takich jak Miragaia, Fontainhas, Ribeira, Massarelos... Ale Porto ma inne tradycje i zwyczaje: w przeszłości biesiadnicy bili porami w głowę towarzyszy, dziś używają plastikowych młotków w tym samym celu; z drugiej strony, oprócz bajkowych fajerwerków, wystrzeliwanych o północy na środku rzeki Douro, w Porto wystrzeliwuje się również kolorowe balony na gorące powietrze, to najpiękniejsze obchody tych popularnych uroczystości. Noc kończy się dla wielu na plaży, aby oglądać wschód słońca lub zaryzykowac poranną kąpiel, jak nakazuje tradycja. 

I na koniec ... São Pedro
29 czerwca obchodzone jest święto Świętego Piotra - opiekuna rybaków, jednego z 12 apostołów Jezusa i strażnika bram nieba. Jest to dzień kończący uroczystości i święto gminne (dzien wolny) Évory, w której uroczystosci sa obchodzone podwójnie, ponieważ od XVI wieku gości w tam także Feira de São.João, jedna z największych imprez w południowej Portugalii.

Jednak inne tradycje zostały utracone lub osłabione, takie jak tron Santo António (zwykle wznoszony przy drzwiach domu i gdzie przechodnie zostawiali jałmużnę), prośba dzieci o „pensa dla S.António” lub skakanie przez ogniska. W tym dniu kościoły często rozdawały „chlebki S.António” najbiedniejszym, a zgodnie z tradycją, jesli chleb nie był spożywany i przechowywany w ciągu roku z ryżem, a sie nie zepsul to zapewniał spełnienie wszystkich próśb skierowanych do świętego.

Jednak takie imprezy odwywaja sie w wielu miejscowosciach Portugalii. Ponizej podajemy te, gdzie poza
uroczystosciami jest to równiez dzien wolny. Warto tez pamietac, ze imprezy tam zaczynaja sie zawsze noc przed czyli z 12/13, 23/24 i 28/29, kolejnego dnia mieszkancy moga odpoczac po calonocnej zabawie.

13 czerwca: 

24 czerwca:
29 czerwca:

Warto zobaczyc chociaz raz w zyciu byc w Portugalii i zobaczyc taką imprezę, nikoniecznie w duzym miescie jak Lizbona czy Porto...